Ons gemeenteraadslid Bram Massar schreef een opiniestuk in 't Koerierke over de polderbesturen en de polderbelasting. "Laat ons afscheid nemen van een feodale instelling zoals het polderbestuur, de polderbelasting afschaffen en allesomvattend gaan werken voor het ganse poldergebied, aangevuld met de expertise van het polderbestuur in een transparant Regionaal Landschap Schelde-Durme".    

Met veel interesse, maar evenredig veel stijgende verbazing las ik het opiniestuk van Hoogleraar milieugeschiedenis Tim Soens van de UAntwerpen uit ’t Koerierke van 19 augustus (nummer 15) “Polderbesturen hebben meer nut dan ooit”. De schrijver legt zeker de juiste argumenten op tafel, maar als je dit even vanuit een lokale context bekijkt, voel ik toch wat weerstand opduiken. Niet in het minst omdat er zo weinig democratische controle rond hangt.

Feodale instelling
Laat ons duidelijk zijn: polderbesturen zijn geen democratische instellingen. Ze zijn uitlopers vanuit de feodale tijd. Relicten uit een ver verleden. Het ambtsgebied van de Polder Land van Waas is ongeveer 13.000 hectare groot en strekt zich uit over Beveren, Sint-Gillis-Waas en Zwijndrecht. Enkel eigenaars met minstens 5 hectare grond mogen deelnemen aan de Algemene Vergadering. Enkel grootgrondbezitters. En dus feodaal.
Over de werking van dit polderbestuur zijn al heel wat artikels verschenen in ’t Koerierke. De nodige strafonderzoeken zijn moeten gebeuren, de werking is meermaals tegen het licht gehouden. Hier ontbreekt echt de democratische controle die je mag verwachten bij een overheidsinstelling, zoals het polderbestuur.

Polderbelasting
Iedere inwoner van de polder betaalt een polderbelasting, maar niet iedere inwoner wordt vertegenwoordigd in deze instelling. Hoe kan dit nog bestaan in onze democratie? Een instelling die een belasting heft, maar waar de inwoner geen inspraak in heeft of geen vertegenwoordigers mag verkiezen, is per definitie niet democratisch.
In Beveren betaal ik zelf als inwoner van deelgemeente Melsele geen polderbelasting, maar vrienden uit deelgemeente Kieldrecht wel. Dat schaadt het gelijkheidsbeginsel, nochtans ingeschreven in onze grondwet. Minstens 10 euro, 20 euro per hectare, maar het merendeel van de inwoners mag niets komen zeggen op de Algemene Vergadering.

Overheid betaalt andere overheid
De polder heeft heel wat grond verloren in de afgelopen decennia. Het begon met de havenuitbreiding, de natuurcompensaties volgden: landbouwers en inwoners hebben heel wat grond verloren. Dat betekent intussen wel dat de overheid en al zijn instanties grootgrondbezitters zijn geworden in de polder, denk maar aan de MLSO, Maatschappij Linkerscheldeoever. Het is toch absurd dat het polderbestuur belastingen heft aan een andere overheidsinstelling. Dikwijls heeft het polderbestuur er ook gewoon niets over te zeggen. Maar ze heffen wel belastingen.

Regionaal Landschap Schelde-Durme
Intussen zijn er al jarenlang ook Regionale Landschappen opgestart. En zij nemen de overkoepelende rol op die Tim Soens terecht aanhaalt als een van de kerntaken van het polderbestuur. Hun rol gaat veel breder: zij zoeken nu net wel die verbinding tussen natuur, waterhuishouding en landbouw. Het is jammer om vast te stellen dat de gemeente Beveren halsstarrig weigert om toe te treden tot het Regionaal Landschap Schelde-Durme. We zijn de blinde vlek in gans het Schelde en Durmebekken. Zij worden gecontroleerd door de provincieraad.

Waarom kunnen we in Vlaanderen niet het beste van twee werelden samensmelten: laat ons de expertise van het gebied overhevelen op provinciaal of Vlaams niveau. Het ondemocratisch karakter laten we dan achter ons. Zeker in tijden van klimaatverandering moeten er voor waterbuffering heel duidelijke antwoorden komen en nu de coördinatie durven vragen van een hoger beleidsniveau. Iemand moet het overzicht bewaren. Laat ons afscheid nemen van een feodale instelling zoals het polderbestuur, de polderbelasting afschaffen en allesomvattend gaan werken voor het ganse poldergebied, aangevuld met de expertise van het polderbestuur in een transparant Regionaal Landschap Schelde-Durme.

Bram Massar, voorzitter en gemeenteraadslid Groen Beveren